Hortus botanicus Leiden
Leiden
Universiteit Leiden
Ontwerp, Beplantingsplan, Uitvoeringsvoorbereiding
2010-2015
Landschapsarchitecten • Boomspecialisten
Na het Leidens Ontzet werd in 1575 de Universiteit van Leiden opgericht. In 1590 begon de aanleg van de Hortus Medicus. Net binnen de vestingwerken startte de aanplant van een verzameling planten. In de loop der jaren breidde de Hortus zich steeds verder uit en werden gedeeltes van de vestingwerken aan de Hortus toegevoegd. Op een voormalig bolwerk werd in 1857 de huidige Sterrewacht gebouwd met een zuivere oriëntatie op het zuiden, aan de rand van de stad.
De Sterrewacht is na renovatie in gebruik genomen door de Faculteit Rechten. In de kelder is een bezoekerscentrum, bereikbaar vanuit de Hortus. Het idee is om de Hortus het terrein terug te geven dat bij de bouw van de Sterrewacht verdween. Vanwege het 425-jarig bestaan is ook gevraagd een Chinese Kruidentuin te ontwerpen.
In onze visie ontstaat hiermee de kans om de groene hoofdstructuur van Leiden te versterken. Bovendien wordt de Sterrewacht een blikvanger van de Hortus en de Universiteit. De ambitie is om met subtiele belijning van paden en het zorgvuldig bepalen van de hoogteligging de kwaliteit van de Hortus als verstild park in de stad te creëren. Tevens is een specifieke plek ontworpen waar bijzondere planten kunnen worden gepresenteerd en het verhaal kan worden verteld van de ontwikkeling en de betekenis van medicinale planten in de Aziatische cultuur.
In het ontwerp wordt het versterken van de singelstructuur centraal gesteld. Door de Hortus met een wandeling uit te breiden vormt het gebouw in beeld een onlosmakelijk onderdeel van de Hortus. Met het ontwerp presenteert De Sterrewacht zich als cultuurhistorisch element en blikvanger aan de stad. Het landschap is ondergeschikt aan het gebouw. Waardevolle beplanting zoals de bruine beuk en de oude taxus zijn gehandhaafd en wordt beter zichtbaar. Het Talcott-huisje met een uitnodigende vlonder aan het water vormt het einde van de wandeling. De Chinese tuin heeft zijn eigen expositieruimte gekregen. De contour van de tuin is extra bijzonder door schermen van dikke bamboestokken.
Lees hier het Interview “Hortus botanicus Leiden schept ruimte voor de toekomst.” met onze opdrachtgever Hortus botanicus Leiden, Paul J.A. Keßler. Verschenen in het themanummer Groen over 50 jaar Copijn.